Khác với nhiều nước khác, vợ chồng thường độc lập về thuế và bảo hiểm, do ảnh hưởng của “truyền thống” chỉ mình bố đi làm nuôi cả nhà từ xưa, nên Nhật có chế độ thuế và bảo hiểm liên đới giữa thu nhập của chồng-vợ khá phức tạp.
Với các gia đình mà chỉ có chồng làm full-time, còn vợ chỉ ở nhà nội trợ và túc tắc kiếm thêm, để giảm bớt gánh nặng cho người chồng, Nhật có 2 chế độ rất đặc trưng, đó là:
- Khấu trừ thuế khi có người phụ thuộc kinh tế (mà mình đã đề cập trong bài 扶養申請 trước đó ),
- Chế độ cho phép vợ có mức thu nhập dưới mức quy định- sẽ được hưởng miễn phí các chế độ
bảo hiểm theo bảo hiểm xã hội của chồng (保険扶養)
Mới nghe qua mọi người sẽ dễ tưởng nhầm 2 cái này là một, tức là cứ vợ ko đi làm chính thức thì sẽ tự động được hưởng cả 2 chế độ này, nhưng ko phải vậy. Có 3 “bức tường” về thu nhập mà các chị em phải nhớ khi đi baito, đó là mức 100 man, 103 man và 130 man ( 106 man)
*100 MAN:
Khi thu nhập 1 năm của bạn trên 100 man ➡phát sinh nghĩa vụ đóng 住民税 cho bản thân。
※ Khoản này tính total thu nhập từ 1/1 ~ 31/12 và ko tính gộp 交通費vào.
*103 MAN :
Khi thu nhập 1 năm của bạn trên 103 man -> Phát sinh thêm cả nghĩa vụ đóng 所得税 cho bản thân.
Đồng thời bạn sẽ ko đủ điều kiện để đăng ký phụ thuộc giảm trừ thuế cho chồng
->所得税、住民税 của chồng bạn cũng sẽ tăng theo
※ ※Khoản này tính total thu nhập từ 1/1 ~ 31/12 và ko tính gộp 交通費vào.
- Đối với các gia đình có con nhỏ đang học nhà trẻ công, tiền học được tính theo thuế của bố mẹ -> Thuế của bố mẹ tăng kéo theo tiền học của con cũng tăng.
Như vậy, thu nhập của bạn tăng thêm 3 man, nhưng thực tế, tiền thuế + tiền học có thể tăng nhiều hơn mức đó -> thu nhập thức tế thực chất là giảm.
*130 MAN
Khi thu nhập của bạn ( tính gộp cả tiền 交通費) trên 130 man/năm -> bạn sẽ ko được hưởng chế độ bảo hiểm theo bảo hiểm của chồng nữa mà sẽ phải tự đóng bảo hiểm 国民健康保険.
Số tiền bảo hiểm này trung bình khoảng 30 man/ năm, một con số rất lớn
Vì vậy, thực tế có thể bạn làm được 131 man, nhưng do bị loại ra khỏi chế độ bảo hiểm y tế phụ thuộc chồng, nên thu nhập thực tế giảm đi rất nhiều, chỉ còn trên dưới 100 man.
- Đặc biệt, từ 10/2016, mức 130 man này đã giảm xuống còn 106 man nếu bạn đang làm baito tại các công ty có tổng số nhân viên trên 500 người.
( VD bạn làm tại siêu thị và siêu thị đó là hệ thống lớn có tổng 500 người trong group)
- Khác với “bức tường” 100 man và 103 man tính theo TỔNG THU NHẬP TỪ 1/1 ĐẾN 31/12 nên nếu trót làm nhiều trước đó, bạn có thể điều chỉnh vào 2 tháng cuối năm này,thì “bức tường” 130 man(106 man) này tính theo THU NHẬP NĂM DỰ KIẾN TÍNH THEO THU NHẬP TRUNG BÌNH THÁNG TRONG NĂM ĐÓ CỦA BẠN, vì vậy, phải hết sức lưu ý những tháng gần thời điểm công ty bảo hiểm xét.
Thông thường là thời điểm tháng 11, và bạn sẽ được yêu cầu nộp phiếu lương của 3 tháng 8-9-10 để họ tính thu nhập dự kiến.
Nếu trong 3 tháng 8-9-10 bạn làm mức lương 11 man, sau đó tháng 11-12 bạn về nước nên lương chỉ còn 4-5 man, total 1 năm vẫn dưới 130 man, nhưng vẫn bị out khi xét bức tường 130 man này vì thời điểm họ xét ( thường là tháng 11), họ sẽ căn cứ theo trung bình lương 3 tháng trước đó là 11 man* 12 = 132 man.
Tùy vào từng 健康組合 ( công ty bảo hiểm) mà chồng bạn tham gia quy định có thể khác nhau, có công ty bảo hiểm quy định TẤT CẢ CÁC THÁNG đều dưới 130man/12 tháng = 10.8 man/tháng, có công ty thì check trung bình 3-6 tháng thời điểm họ xét,…nên để đảm bảo an toàn, tốt nhất mọi người nên điều chỉnh để 1 tháng dưới 10 man 8 là yên tâm nhất.
- Đặc biệt, “bức tường” này tính gộp cả tiền 交通費, nên các bạn nào đi làm xa, tiền 交通費 đắt thì cũng nên cẩn thận tính lại nhé.
Nếu để vượt qua múc 130 man này, thì bạn phải làm nhiều để mức lương được hơn 175 man thì thu nhập thực tế mới tăng, nếu ko tốt nhất nên điều chỉnh để dưới 130 man.